WSPÓŁCZESNE ZARZĄDZANIE - KONCEPCJE I WYZWANIA

Przedmowa

Zarządzanie stanowi intrygujący, a zarazem pełen wyzwań obszar dociekań zarówno dla praktyków, jak i teoretyków. Pierwsi muszą zmagać się z imperatywem podejmowania szeregu decyzji w odniesieniu do celów, strategii rozwoju i sposobów konkurowania organizacji w zmiennym, nieprzewidywalnym otoczeniu, drudzy - stają przed wyzwaniem opisu i wyjaśnienia tej jakże złożonej i turbulentnej rzeczywistości.

Trudne do przewidzenia zmiany w otoczeniu gospodarczym, technologicznym, społecznym i politycznym oraz wzrost złożoności procesów wewnętrznych stanowią istotne wyzwania dla procesów zarządczych we współczesnych organizacjach. Można śmiało powiedzieć, że kanonem współczesnego zarządzania jest nie tylko uwzględnianie już istniejących przeobrażeń w otoczeniu, ale wręcz antycypowanie przyszłych zmian.

Aktualne przeobrażenia gospodarcze i społeczne, przejawiające się we wszechobecnym usieciowieniu i cyfryzacji, digitalizacji procesów, upowszechnieniu Internetu, ogólnym dostępie do wiedzy, w sposób istotny determinują możliwości rozwoju współczesnej organizacji. Nauki o zarządzaniu nie mogą pozostawać obojętne na te zmiany, przeciw-nie - muszą uwzględniać zjawiska takie, jak rosnąca wirtualizacja działania podmiotów, współtworzenie wartości przez konsumentów czy rozwój innowacji w modelu otwartym.

Na czym ma polegać istota współczesnego zarządzania w tych warunkach? Jakie wyzwania stają przed współczesnym zarządzaniem? Czy dotychczasowa wiedza z zakresu zarządzania organizacjami może być zastosowana w nowych modelach biznesowych?

Na te i inne pytania dotyczące wyzwań współczesnego zarządzania strategicznego próbują udzielić odpowiedzi autorzy niniejszej publikacji.

Monografia pt. Współczesne zarządzanie - koncepcje i wyzwania jest efektem pracy wielu autorów z różnych ośrodków akademickich i badawczych w Polsce, co czyni ją dziełem wielowątkowym, otwartym na poszukiwania i interdyscyplinarnym. Różnorodność tematyczna, merytoryczna i poznawcza poruszanych zagadnień determinuje układ i strukturę publikacji. Monografia składa się z czterech części, z których każda - przez odmienny, sobie właściwy pryzmat - ukazuje współczesne zarządzanie.

W części pierwszej monografii, zatytułowanej "Wyzwania metodyczne współczesnego zarządzania", wskazano na konieczność jednoznacznego określenia przedmiotu i zakresu dyscypliny nauk o zarządzaniu, wymóg operowania jednolitym warsztatem pojęciowym oraz zachowania odpowiednich rygorów i standardów prowadzonych badań poprzez wykorzystanie odpowiednio dobranych metod i narzędzi badawczych. Zawarte w części pierwszej wskazówki odnośnie do metodyki systematycznego przeglądu literatury, typów emergencji w studiach nad zarządzaniem organizacjami czy sposobów modelowania systemów zarządzania stanowią istotne źródło wiedzy dla każdego badacza zgłębiającego problematykę współczesnego zarządzania.

Część druga monografii, zatytułowana "Nowe koncepcje i pola badawcze w naukach o zarządzaniu", zawiera przegląd różnych koncepcji, schematów pojęciowych i twierdzeń skupionych wokół odmiennych paradygmatów, a mających bezpośredni wpływ na sposób funkcjonowania współczesnej organizacji. Zaprezentowane w tej części konstrukty myślowe z powodzeniem mogą inspirować badaczy do podejmowania nowych obszarów eksploracji naukowej.

W części trzeciej, zatytułowanej "Wyzwania zarządcze w perspektywie wiedzy, informacji i decyzji", skupiono się na wyzwaniach stojących przed współczesnym zarządzaniem wynikających z rozwoju wiedzy i informacji. Konieczność przetwarzania coraz większej liczby informacji i danych, występowanie zjawiska świadomego dezinformowania oraz problem z dostępem do wiarygodnych źródeł wiedzy i ich identyfikacją to jedne z najważniejszych wyzwań zarządczych, z którymi muszą się zmierzyć współcześni decydenci. Od liczby i jakości informacji zależy bowiem racjonalność podejmowanych decyzji, a w konsekwencji efektywność zarządzania organizacjami.

Ostatnia, czwarta część monografii, zatytułowana "Praktyczne przykłady implementacji wybranych koncepcji zarządzania", adekwatnie do tytułu zawiera przykłady ilustrujące wdrożenia wybranych koncepcji zarządzania w różnych sektorach i typach organizacji, w tym również uczelniach.

Mamy świadomość, że niniejsza monografia nie wyczerpuje wszystkich wyzwań stawianych przed współczesnym zarządzaniem, a jedynie jest interesującym przyczynkiem do trwającej dyskusji nad dalszym rozwojem dyscypliny nauk o zarządzaniu. Dodatkowo, jesteśmy zdania, iż rzeczona publikacja może stanowić istotne źródło inspiracji do dalszej eksploracji naukowej w zakresie zaprezentowanych koncepcji i teorii.

Pragniemy złożyć podziękowania recenzentom niniejszej monografii, prof. zw. dr. hab. Jerzemu Niemczykowi oraz dr hab. Agacie Pierścieniak, oraz wszystkim Autorom, którzy dzięki swojemu zaangażowaniu przyczynili się do jej powstania.

Agnieszka Sopińska i Artur Modliński

Przedmowa

Wyzwania metodyczne współczesnego zarządzania

Stanisław Sudoł

1.1 Współczesne wyzwania stojące przed naukami o zarządzaniu

Andrzej Szplit

1.2 Wyzwania nauk zarządzania, czyli od ?harmonii" Karola Adamieckiego do ?redundancji" Rafała Krupskiego

Patrycja Klimas, Sylwia Stańczyk, Karina Sachpazidu-Wójcicka

1.3 Metodyka systematycznego przeglądu literatury - wyzwania selekcji a posteriori podczas tworzenia bazy literatury a posteriori podczas tworzenia bazy literatury

Marek Ćwiklicki

1.4 Metodyka przeglądu zakresu literatury (scoping review)

Agnieszka Dziubińska

1.5 Typy emergencji w studiach nad zarządzaniem organizacjami

Edward Radosiński

1.6 Weryfikacja jako podstawowy problem modelowania systemów zarządzania - procedura RAD-VER

Justyna Światowiec-Szczepańska, Arkadiusz Kawa

1.7 Potencjał hierarchicznego modelowania liniowego (HLM) jako metody badań w zarządzaniu

Nowe koncepcje i pola badawcze w naukach o zarządzaniu

Hubert Witczak

2.1 Podsystem dążeń w systemach działających

Anna Chwiłkowska-Kubala, Marek Krasiński, Jan M. Janiszewski

2.2 Krytyczna analiza konstruktu głupoty funkcjonalnej według M. Alvessona i A. Spicera

Barbara Galińska

2.3 Inteligentny dostawca jako istotny element koncepcji przedsiębiorstwa inteligentnego

Barbara Kożuch

2.4  Inteligencja kulturowa w międzynarodowym środowisku pracy

Regina Lenart-Gansiniec

2.5 Crowdsourcing akademicki - systematyczny przegląd literatury

Marek Dudek

2.6 Zasady organizacji wytwarzania w kontekście integracji szczupłego i zwinnego wytwarzania na poziomie operacyjnym

Sebastian Twaróg

2.7 Prokrastynacja w zarządzaniu logistycznym - identyfikacja luki wiedzy

Wyzwania zarządcze w perspektywie wiedzy, informacji i decyzji

Michał Baran

3.1 Założenia modelu percepcji informacji w świetle wyzwań współczesnego zarządzania

Jarosław Janecki

3.2 Problem dezinformacji w procesie decyzyjnym

Julita Majczyk

3.3 Technika projekcyjna: rozwiązanie dla problemu niewystarczających danych

Anna Biłyk

3.4 Partycypacja decyzyjna we współczesnym kontekście pracy - ograniczenia koncepcji i nowa perspektywa badawcza

Joanna M. Moczydłowska

3.5 Przynależność generacyjna pracowników jako źródło wyzwań dla zarządzania

Praktyczne przykłady implementacji wybranych koncepcji zarządzania

Bogdan Nogalski, Przemysław Niewiadomski

4.1 Implementacja wybranych koncepcji zarządzania jako osnowa dyskursu o dojrzałości przedsiębiorstw wytwórczych - indagacja w sektorze maszynowym

Anna Ludwiczak, Kamil Hypki

4.2 Uwarunkowania wdrożenia koncepcji Lean Services w publicznych przedsiębiorstwach medialnych na przykładzie radia regionalnego

Janusz Kraśniak

4.3 Zdolności adaptacyjne polskich przedsiębiorstw. Wyzwania organizacyjne

Magdalena Chałupczak, Justyna M. Bugaj

4.4 Wyzwania zaangażowania organizacyjnego - wymiary modelu badawczego

Marzena Szewczuk-Stępień,  Małgorzata Adamska

4.5 Efektywność procesu dydaktycznego wykorzystującego metody aktywujące

Spis rysunków

Spis tabel